Yurt dışındaki fiyatlarla kıyasladığımızda, ülkemizde supplementler oldukça pahalı, bunun sebebinin ne olduğunu sizlere anlatmak istiyoruz çünkü hem bu konuda sıkça sorular alıyoruz hem de vatandaşlarımız, haklı olarak satıcıların yüksek fiyatlarından şikayet ediyorlar.
Zaman zaman yurt dışındaki fiyatların 4 hatta 5 katına satılan supplementlere rastlamak bile mümkün Türkiye piyasasında. Perakendecilerin kolay para kazanma arzusu bir kenara işin başka boyutları da var ve bunu bu yazımızda inceleyeceğiz.
Supplementler neden pahalı? – Türkiye’deki supplement fiyatları hakkında
Türkiye’de sporla uğraşanların besin takviyeleri kullanmaya başlamaları aslında çok da yeni bir şey değil. Eskiden beri özellikle vücut geliştirme sporu ile uğraşanlar, başta protein tozu olmak üzere diğer supplementlerin faydalı etkilerini keşfetmişlerdi.
Son 5 yılda ise bu tüketim alışkanlığı, vücut geliştirme ve güç sporları ile gerçekten ciddi anlamda uğraşan birkaç insan ile sınırlı kalmayı bıraktı ve supplement kullanımı pek çok kişi tarafından benimsendi. Bunun bir sebebi de ülkemizde de artık spor yapmanın ve sağlıklı yaşamanın pek çok insan tarafından benimsenmiş bir hedef haline gelmiş olması.
Supplement’lerin faydaları, etkileri, varsa zararları ve kimler tarafından, nasıl kullanılmaları gerektiği üzerine sayısız yazımız var. Fakat bunların dışında çok önemli bir faktör var ki, ülkemizde besin takviyesi kullanımının miktarında ve insanların supplementlerle tanışmasında başlıca bir engel teşkil etmekte. Bahsettiğimiz şey, Türkiye’de supplementlerin çok pahalı olması.
Dünya piyasalarına göre Türkiye supplement fiyatları nasıl?
Şimdi kabaca bir hesap yapalım, üç ana supplement grubunun Amerika – Avrupa ve Türkiye (yazının yazıldığı tarihteki) fiyatlarını inceleyelim
Protein Tozu: Optimum Nutrition Whey Gold Standart 5lb: Amerika Fiyatı / Avrupa Fiyatı / Türkiye Fiyatı: 100 TL / 145 TL / 150 TL
Pre-Workout : MP Assault 700g: Amerika / Avrupa / Türkiye Fiyatları: 60TL / 75 TL / 95 TL
Creatine: Universal 400gram Creatine Monohydrate: Amerika / Avrupa / Türkiye: 17TL / 35 TL / 70 TL
Bunları değerlendirmeden önce dikkat edilmesi gereken bir başka önemli faktör ise, Türkiye’deki fiyatların gerçek ekonomik etkisini kavrayabilmemiz için, kişi başına düşen ortalama milli gelirleri de incelememiz gerekmektedir. Türkiye’de insanların alım gücünün ve kişi başına düşen milli gelirin daha düşük olmasından ötürü bu fiyat farkının bütçelerimize yansıması aslında daha dramatiktir.
Şimdi karşılaştıralım:
Amerikan Menşeili bu üç markanın üç ürünü de, tahmin edebileceğiniz üzere en ucuz olarak Amerika’da temin edilebiliyor (ne sürpriz değil mi?). Esas dikkat çekici konu ise Avrupa fiyat ortalamasının Türkiye’ye daha yakın olması. Gerçi Avrupanın ortalamasını aldığımız ülkelerinin (Almanya ve İngiltere) sağlam ekonomilere sahip olduğunu düşünürsek, onlar açısından bu kadar sorun teşkil etmemesi lazım.
Gördüğümüz üzere Türkiye gerçekten de fiyat olarak oldukça mağdur durumda. Gerek alım gücümüzün düşük olması gerek ise üç grup arasında en pahalı supplement fiyatlarının bizde olması gerçekten de bodybuilding’cilerin ve sporla uğraşan, supplement ihtiyacı olan diğer grupların belini büküyor.
Peki neden supplement fiyatları böyle?
Bunun aslında çok basit 3 sebebi var;
- Besin maddelerinin ve supplementlerinin ithalatının zor ve masraflı bir iş olması.
- Pazarın küçük olması
ve buna bağlı olarak, - 3. Satıcıların verimsiz çalışması
Maddelerin kısa kısa üzerinde durmak gerekirse;
1) Ülkemizde (gerçi pek çok ülkede bu böyle ama) özellikle besin takviyeleri için oldukça yüksek gümrük vergilendirmeleri uygulanmakta, bunun yanı sıra, Tarım ve Gıda Bakanlığından alınması gereken türlü türlü izin ve rapor yüzünden ithalat süreci pek çok firma için oldukça korkutucu ve zorlu bir süreç. Türkiye’de yurt dışına oranla oldukça kısıtlı çeşitte supplement görmemizin de başlıca sebebi bu çünkü ithalat yapan sadece bir avuç firma var, geri kalan diğer tüm supplement satıcıları (kaçak mal satmıyorlarsa) bu firmalardan alıp satıyorlar (bkz. 3. Madde)
2) Supplement pazarı Türkiye’de halen hızla gelişen bir pazar ama yine de yurt dışına göre ve ülkemiz nüfusuyla oranladığımızda henüz emekleme aşamasında. Bu sebepten ötürü piyasada doğru düzgün rekabet yeni yeni gelişiyor ve fiyatlar henüz daha müşteri için rekabet eden firmalar sayesinde uygun fiyatlara düşüyor (düşüyor dediğimize bakmayın, “artmıyor” demek daha doğru).
3) Türkiye’de supplement pazarı hızla büyüyor demiş miydik? Bunu gören pek çok insan da bu işin çok karlı bir iş olduğunu düşünerek son dönemde bu sektöre yöneldiler. Fakat şu bir gerçek ki, 100’lerce satıcının birbirinin aynı ürünleri 3 aşağı 5 yukarı aynı fiyatlara sattığı bir ortamda karlı iş yapabilmeniz için verimli çalışmanız gerekmektedir. Bizim satıcılarımız genelde pek verimli çalışamadıkları için fiyatları düşürememektedirler.
+
Bonus madde: Döviz fiyatlarının artması da ülkemizde supplementlerin fiyatlarının yüksek olmasında (hatta önümüzdeki dönemde daha da yükselecek olmasında) büyük bir faktör ne yazık ki.
Bonus madde 2: Yerel üretici bulunmaması da fiyatların yine bu şekilde yüksek olmasının bir başka sebebi.
Sonuç olarak, nasıl dünyanın en pahalı benzinini kullanıyorsak, supplement konusunda da çok farklı sayılmayız
Özetle; ülkemizde supplement fiyatları oldukça pahalı, evet. Özellikle de ülkemizin ekonomik durumunu göz önünde bulundurduğumuzda, pek çok insan supplement alabilmek başka ihtiyaçlarından için tasarruf yapmak zorunda kalıyor.
Kısa vadeli olarak ise bu durumun maalesef değişeceği yok.
Dikkat edilmesi gereken şey ise, supplement satıcılarının büyük bir bölümünün, çoğu insanın sandığı kadar çok para kazanmaması.