Sizler için her türlü gıda takviyesi ve vitamini incelediğimiz bu sayfalarda çoğu zaman sizlere faydalı olacak ve gerek sağlığınızı korumanıza gerekse fiziksel performansınızı üst seviyelere çıkarmanıza olanak sağlayacak maddeleri inceliyoruz.
Zaman zaman ise siz sevgili okurlarımızdan bizlere oldukça ilgi çekici sorular geliyor. Bunlardan bugün yer vermek istediğimiz soru, gıda takviyeleri/supplementler veya vitaminler gibi maddelerle kişinin boyunu uzatıp uzatamayacağı.
[alert variation=”alert-info”]
Bu sorunun cevabı maalesef:
“Hayır, yetişkin bir bireyin dışarıdan herhangi bir gıda takviyesi, ilaç veya mucize yöntem ile boy uzatmasına imkan yoktur”
şeklinde.
Eğer bu makalenin devamını okumak istemiyorsanız ve sözümüze güveniyorsanız, bu kadarıyla yetinebilirsiniz.
[/alert]
Elbette kemik ve iskelet sisteminizin sağlığı için tüketmenizi tavsiye edebileceğimiz bazı supplementler var, bunların başında da D Vitamini ve Magnezyum gelmekte.
Eğer ki boy uzatmak konusunda biraz daha bilgi almak istiyorsanız ve bunun herhangi bir supplement veya vitamin ile neden mümkün olmadığı konusunda bilgi almak istiyorsanız, lütfen okumaya devam edin…
Fakat öncelikle insanların genetik boy potansiyelleri hakkında biraz bilgi vermemiz lazım…
İnsan boyu ve bunu uzatmak hakkında birkaç bilgi
[alert variation=”alert-success”]
Biliyor muydunuz? İnsanların boylarını ve boy gelişimlerini inceleyen bilim dalı “Auxology” olarak adlandırılmaktadır.
[/alert]
Bir kişinin ergenlik sonrası yetişkinliğinde ulaşacağı boyunu etkileyen pek çok faktör vardır. Bunların en başında ise genetik faktörler gelmektedir.
Genetik faktörler ve boy
Evet ne yazık ki ebeveynlerin boyu çoğu zaman bu fertlerin çocuklarının boyları hakkında bize geleceğe dair çok net bir fikir vermektedir. Her ne kadar çoğu insanın sandığının aksine bunu matematiksel bir şekilde formüle etmek çok da mümkün olmasa da, aile fertlerinin boyu genetik olarak kişinin ulaşabileceği maksimum boyu limitleyen faktörlerin başında gelmektedir.
Çevresel faktörlerin boy üzerindeki etkisi
Hiç de yadsınmayacak bir başka faktör ise çevresel faktörlerdir. Bunlar arasında kişinin gelişim çağında beslenme ve dinlenme alışkanlıkları yani yeterli derecede ve kalitede düzenli gıda tüketmesi ve özellikle gece uykusunun ihmal edilmemesi gelmektedir. Bunların yanı sıra içinde bulunulan çevresel ortam (örn. Doğa ya da şehir hayatı) ve kişinin çevresel faktörlere bağlı hormonal değişimlerinin de boyu üzerinde bir miktar etkisi olduğu düşünülmektedir.
Bu iki faktörün tam olarak birbirlerine ne ölçüde dengedeledikleri bilinmese de, çoğu kişi için genetik faktörlerin ağır bastığını söylemek mümkündür.
Peki supplementler/vitaminler veya diğer herhangi gıda veya ilaçlar boy uzatır mı?
Daha önce dediğimiz gibi, ülkemizde de yavaş yavaş türemeye başlayan ve bu tür vaadler veren ürünlerden uzak durmanızda fayda var, çünkü işe yaramıyorlar… Neden mi? İşte cevabı:
Yetişkinler için / Ergenlikten sonra
Hayır, uzatmazlar. Yani özetle piyasada bu vaatle satılan hiçbir ürün işe yaramadığı gibi, sağlığınızı da bozabilirler (büyüme hormonları –Growth Hormone bunun dışında tutulabilir, fakat ona biraz sonra bir parantez açacağız…).
Özetle yetişkin bir bireyin fiziksel sağlığını tehlikeye atmadan boyunu herhangi bir harici takviye ile uzatması mümkün görünmemektedir.
Bunun altında yatan fizyolojik sebepler hakkında konuşmak bu sitenin veya bu yazının kapsamı dahilinde değil ama yine de iki satırla değinmek gerekirse, yetişkin bir kişinin iskelet sisteminin gelişimi ergenliğin sona ermesi ile birlikte durmaktadır ve bundan sonra bu süreci tekrardan başlatmaya yönelik etki edebilecek herhangi bir supplement veya vitamin bilim tarafından tespit edilmemiştir.
Not: Yetişkinler için konuşmak gerekirse, uzama/gerinme egzersizleri, hipnoz ile boy uzatma (gerçekten bunun mümkün olduğunu iddia edenler var…) veya mucize ilaçlar uzamak konusunda hiçbir işe yaramadıkları gibi genellikle paranızın çöpe gitmesine ve hatta sağlığınızın bozulmasına sebebiyet verebilirler.
Çocuklar / Ergenlik çağındakiler için
Eğer kendiniz henüz ergenlikten çıkmadıysanız veya bu araştırmayı çocuğunuzun sağlığı için yapıyorsanız, şunu belirtmemizde fayda var. Eğer doktorunuz çocuğunuzun boyu hakkında bir önlem alınması gerektiğine karar vermediyse, panik yapmayın, muhtemelen her şey yolunda. Fakat çocuğunuzdan da kendi boyunuzdan çok daha yüksek değerlere ulaşmasını beklemeyin.
Gıda takviyesi konusuna gelince, zannedildiğinin aksine çocuklarda balık yağı, vitamin D gibi harici takviyeler bu konuda herhangi bir bilimsel veri ile desteklenmiş etkiye sahip değildirler.
[alert variation=”alert-warning”]Özetle: Çocuğunuzun boyunu uzatmak için yapmanız gerekenler basit: Yeterli ve doğru beslenme + her gece yeterli gece uykusu ve stresten uzak yaşam tarzı. [/alert]
Bunların dışında doktorunuz size özel bir tavsiyede bulunmadıysa herhangi bir madde kullanmanıza gerek yoktur.
Ayrıca, çocuğunuzun (pek çok insan tarafından zannedildiği üzere) boy uzatan sporlara teşvik etmeniz bir miktar etki edebilir fakat, basketbol, yüzme, voleybol gibi sporlar kişinin boyunu uzatıyor mu yoksa “boyunun kendi maksimum potansiyeline erişmesine” yardımcı mı oluyor, ciddi bir tartışma konusu.
Peki ya hormon takviyeleri?
Bu konuda size en iyi tavsiyeyi doktorunuz verecektir fakat, belirtmemizde fayda var:
Human Growth Hormone – Büyüme Hormonu ile bu tür denemeler yapmak, pek çok istenmeyen etkiyi beraberinde getirebileceği gibi (iskelet sisteminde deformasyonlar başta olmak üzere), sağlığınızı ciddi şekilde bozabilir ve bütün bunlara rağmen etki göstermesi neredeyse imkansızdır…
Sonuç
Bu yazıyı sonuna kadar okuduysanız gerçekten de bu konuda oldukça ilgili olduğunuzu söyleyebiliriz. Yetişkinler için bilinen tek uzama yönteminin ameliyat yoluyla kemiklere müdahale edilmesi olduğunu da bu noktada hatırlatalım fakat bu hem çok acı verici ve uzun soluklu bir süreç hem de çoğu zaman 3-5 santim gibi düşük sonuçlar verdiği için pek çok kişi için akıldan geçirmeye bile değmeyecek, kaldı ki hiçbir doktorun hastası sadece kısa diye uygulamayacağı bir yöntem.
Yukarıda bahsettiğimiz konular hakkında ek okuma yapmak isterseniz aşağıdaki yabancı kaynaklara başvurabilirsiniz:
- LiveStrong – İnsanları uzatan şey nedir (ingilizce)
- İnsan boyu önceden hesaplanabilir mi? (ingilizce)
- Wikipedia – Ülkelere göre ortalama boy (ingilizce)
1 comment
Ancak cerrahi müdale ile kemikler kırılıp çok uzun aylar belkide yıllar süren süreçle çok kısa boylu insanları 10-12 cm uzatıyorlar
Comments are closed.