Protein tozuna bağlı olarak gerçekleşen ölümler zaman zaman medyada haber olarak yer alabilmekte ve hem bu tür ürünleri kullanan hem de kullanmayı planlayan insanları ve çevrelerindekileri tedirgin edebilmektedirler. Peki protein tozu gerçekten öldürür mü? Protein tozunda ne gibi tehlikeler vardır ve bunlar hangi durumlarda ölüme sebebiyet vermektedirler? İşte bütün bu soruların yanıtını Bu yazımızda ele alacağız.
Öncelikli olarak şunu belirtelim ki, protein tozu tek başına ölümle sonuçlanabilecek herhangi bir yan etkisi olacak bir madde içermemektedir. Ender durumlarda kişilerin bu tozların içeriğindeki bazı maddelere karşı yüksek duyarlılık sahibi olmaları veya alerjik reaksiyon göstermeleri durumunda ise, kontrol altına alınmadığında bu durumlar çeşitli sağlık problemlerine veya ölüme sebebiyet verebilirler. Fakat bu tozların içerisinde bulunan veya bulunması muhtemel allerjen maddelere, ki bunların arasında örnek olarak yer fıstığı kalıntıları belirtilebilir, kişinin kendi duyarlılığının farkında olmak kendi sorumluluğudur. Ayrıca geçmişte bu sebepten dolayı ortaya çıkmış (özellikle ülkemizde gerçekleşmiş) bir ölüm vakası kayıtlara geçmemiştir.
Protein tozlarının ölümcül olması konusunda yapılan haberler ise çoğu zaman olayları bambaşka bir eksende ele alarak, genellikle gerçekleri çarpıtmaktadır. Protein tozları sanki ani kalp durmalarına sebebiyet verebilecek zehirli maddeler gibi gösterilmektedir. Bunun böyle yansıtılmasının ardında yatan iki farklı sebep vardır. Medyanın haber bulma ihtiyacı içerisinde sansasyonel haber yaratma ihtiyacı, özetle reyting kaygısı ve sözde sağlıklı yaşam gurularının kişileri kendi destekledikleri maddelere/diyet veya spor programlarına yönlendirme hırsı.
Protein tozu ve gerçekleşen sporcu ölümleri
Piyasada satışı bulunan “protein tozu” ürünlerinin hiçbiri tek başına kalp ve damar hastalıklarına sebebiyet vermemektedir. Özellikle yoğun kullanımda bile bu şekilde ciddi bir tehdit görülmemiştir ama yine de kişilerin dengeli beslenmeyi ihmal etmemeleri ve bu tür maddelerin sadece birer gıda takviyesi olduklarını unutmamaları gerekmektedir.
Ayrıca farkına varılması gereken bir başka ayrım, protein tozu ve diğer supplementler arasındaki ayrımdır. Protein supplementleri içeriğinde çeşitli kaynaklardan elde edilmiş konsantre protein türevleri içermektedir fakat örneğin yağ yakıcı veya kilo verdirici ürünler kalp sağlığını tehlikeye atma konusunda daha kötü bir geçmişe sahiptir. Keza aynı şekilde antrenman performansı artırmaya yönelik antrenman öncesi ürünler de zaman zaman içeriğindeki uyarıcı maddeler yüzünden bazı kullanıcı gruplarında tehlikeli durumlara yol açabilme potansiyeline sahiptirler. Bütün bunlara rağmen supplement olarak satışı yapılan ürünlerin tamamı (güvenilir markaların güvenilir ürünleri olmaları şartıyla) spesifik kullanıcı sağlık sıkıntıları dışında hemen hemen %100 güvenlidir.
Sporcu ölümleri ve gıda takviyelerinin etkileri
Sporcu ölümleri hemen hemen her spor dalında özellikle amatör branşlarda gerçekleşme ihtimali olan, zaman zaman kişinin kendisinden kaynaklanan zaman zaman ise doğrudan ihmal sonucu gerçekleşen durumlardır.
Elde yeterli delil olmamasına rağmen bazı ölümleri sadece hayatını kaybeden şahıs bazı supplementler kullanıyor diye bunlarla ilişkilendirmek ahlaklı bir habercilik anlayışı olmadığı gibi, yanlış antrenman programları, genel sağlık ve beslenme durumunun ihmal edilmesi, bilinçsiz biçimde gerçekleşen steroid veya hormon kullanımı, aşırı hızlı kilo alma ve verme dolayısıyla oluşabilecek sağlık problemleri gibi daha ciddi sorunların göz ardı edilmesiyle sonuçlanıp, gıda takviyelerini adeta şeytan gibi gösterme hatasına düşmektedirler.
Protein tozu başta olmak üzere çoğu gıda takviyesi doğru kullanıldıkları takdirde ve kullanıcıda önceden bulunan herhangi bir sağlık problemi olmadığı sürece kendi başlarına zararsızdırlar diyerek bu yazıyı noktalayabiliriz.
Kaynaklar: Mayo clinic